Savaştan
sonraki dönemde " derinlik " övgüsü düzenlerin
çok iyi anladıkları gibi, aynı anda teknikçi
(uzay çağına özgü) bir ilerleme nosyonuna hem de cinsel
arzunun tahriklerine gönderme yapması muhtemel
bir metafordu bu. Otomobilin , bir makina kılığına
girmiş olarak , canlı görünmesini de sağlamıştır.Yalnız
bu , her ne kadar metaforun halk dilinde rahatlıkla
özünmesini ("Kadın gerçekten çok iyi kullanıyor".)kültürel
bakımdan uyumlu bir çakışmayı yansıtıyorsada , asla
basitçe bir tüketici transferi olayı değildi.
1969 yılında yayınlanan bu reklam dönemin doğasever
konseptine uygun bir imaj çiziyordu
1960'ların sonlarıyla
1970'lerde yaşanan cins-cinsiyet kargaşasında , 1950'lerin
otomobillerin bağlı olduğu teknolojik yapı neo-patriyarkal
çerçevesinden kopmaya başlamıştı. Erkeksi imajlar
bütünüyle kalkıyor değildi elbette. Spor otomobiller
oğlan çocuklarının oyuncakları gibi tasarlanmaya devam
ediyordu. Ancak bu tür değerlerin aile
otomobili ile özleştirilmesi durumu ortadan kalkmış
ve aslında 1970'lerde ailenin (çekirdek aile
modelinde olsun olmasın ) kendiside bu tür reklamlarda
çok ender bir konuma gelmişti. Otomobil tasarımları
, değişen duyarlılıklara ayak uydurarak , savurganlığı
daha az modeller yönelmeye başladı; kanatlar
ve krom kaplamalar ortadan kalktı, reklamlardaki
otomobiller açık arazilerde , özgürce dolaşan hayvanlarla
(özellikle atlarla ) ve kıra yönelişinin boş
zamanla ilgili fantaziyleriyle özleştirilerek
gösterilmeye başlandı. Genede bu yöneliş yalnızla
imajla sınırla kalmıyordu.
İntihara
kalkışan birinin görün tüsü kolay kolay tebessüm
uyandırmaz. Petrol bunalımı bütün şiddetiyle sürerken
, bir VW satın almanın şart olduğunu dört kelime
ve resimle anlatmak da kolay olmasa gerek DDB
(Doyle Dane and Bernbach ) ." [Pompalı adam
"] ilanıyla ortaya koyduğu yaratıcılık otomobil
reklamlarında karşılaştığımız , imkanları ve gösterişi
abartan yaklaşımın ne kadar saçma olduğunu kanıtlıyor.
İyi bir reklamın ön şartı daima iyi fikirdir |
|
|
Petrol
fiyatlarında 1970 lerin ortalarında görülen
dramatik yükseliş sonucunda ,piyasa , otomobillerin
işlevsel özelliğini ortaya çıkarmaya başlamıştı. ;
nitekim yutarcasına yakıt tüketen modellerin azalması
, daha fonksiyonel tasarımların daha cazip bulunmasının
nedeni buydu. Amerikan otomobillerinin bu zayıflığı
karşısında piyasalar Avrupa
otomobillerinin etkisini altına girerken
daha sonra ise italyan tasarımlarından etkilenen Japon
otomobilleri ile dolmuştur.
Bununla
beraber diğer yük hayvanları ile yapılmış mizah
reklamları da ilginç olurken petrol krizine
çözüm olarak bazı özel müşterilere göz kırpıyordu.
Özellikle arap müşteriler için yapılan Toyota
reklamı oldukça vurucu idi.
Mesaj
Net : Reklama ihtiyaç yok petrol ülkesinde deveyi
bile toyota bir araç ile taşımak daha ekonomik
bir çözüm.
|
|
|
1980
lerin başlarından itibaren otomobilin bir"teknoloji"
sembolü olarak yorumlanması eğilimi gözden geçirilerek
değişmeye başladı. Uzun bir ara dönemden sonra ,roketlerin
romansıyla bağlı görülmesinin yerini , mikroçipte
odaklanan iletişim devriminin yol açtığı yeni bir
çoşku almıştı. Ama bu yeni simgenin değer yükü
ne olabilirdiki? Aynı eski mitin farklı bir kılığa
bürünmesinden başka bir şey çağrıştırıyormuydu...
Toyota
reklamında yüksek teknoloji algılamasını yaratan
bir konsept oluşturulmuş, yanyana gelen resimlerden
birinde arabanın önden çekilmiş bir resmi
yeralırken diğer resim bilgisayar grafikleriyle
X ışınına benzer şekilde mühendislik yeteneğiyle
çizilmiş.. Geniş
Bilgi |
|
|
Otomobilin
yüksek teknoloji dünyasına girmesine başka açılardan
da geçerli olan bir içe dönme hareketi eşlik etmiştir.Fiziksel
tasarımdan koltuk ölçütlerine, kontrol panelinden
CD çalara hatta güvenlik donalımlarından (ABS,ı
Havayastıkları vb) Navigasyon sistemlerine hayatımıza
girmiştir. Özetle söyleyebilirizki bilgisayar ilintili
imajların otomobil reklamlarına sokulması teknik ilerlemenin
olumlu bir bakışla resmedilmesinin güncel koşullara
uyarlamasından çok daha ileri boyutlara ulaşmıştır.Psikojik
vurguda fetihten deneyime , dış mekandan iç
mekana doğru köklü bir değişim yaşanmaktadır.
Kaynak :PROMOSYON KÜLTÜRÜ -Andrew Wernick -
|